Hành trình Nvidia đạt vốn hóa 4.000 tỷ USD đầu tiên trên thế giới, bí quyết thành công vượt bậc của Nvidia

NVIDIA được thành lập vào tháng 4/1993 bởi ba kỹ sư: Jensen Huang, Chris Malachowsky và Curtis Priem tại một quán Denny’s ở San Jose, California, với số vốn ban đầu chỉ 40.000 USD. Ban đầu, công ty tập trung vào phát triển bộ xử lý đồ họa (GPU) cho trò chơi điện tử, một thị trường còn non trẻ vào thời điểm đó.

Jensen Huang, nhà sáng lập kiêm CEO, sinh năm 1963 tại Đài Nam, Đài Loan, từng làm việc tại AMD và LSI Logic trước khi đồng sáng lập NVIDIA. Ông tốt nghiệp Đại học Bang Oregon và lấy bằng thạc sĩ kỹ thuật điện tại Đại học Stanford.

Với tầm nhìn cải thiện chất lượng đồ họa cho game, NVIDIA ra mắt dòng sản phẩm GeForce 256 vào năm 1999, tích hợp công nghệ Transform and Lighting (T&L), đánh dấu bước ngoặt trong ngành công nghiệp game. Công ty niêm yết trên sàn chứng khoán cùng năm, nhưng hành trình sau đó không hề dễ dàng.

Hành trình phát triển và đạt Tập đoàn có vốn hóa lớn nhất toàn cầu

NVIDIA đã làm nên lịch sử khi trở thành công ty đầu tiên trên thế giới gần đạt mức vốn hóa 4.000 tỷ USD, một cột mốc chưa từng có, vượt qua các gã khổng lồ như Apple và Microsoft. Hành trình này bắt đầu từ những ngày đầu khó khăn, với giá trị vốn hóa chưa từng vượt 10 tỷ USD cho đến năm 2014.

Đến năm 2021, công ty đạt 800 tỷ USD, nhưng sự bứt phá thực sự diễn ra từ năm 2023 khi làn sóng AI tạo sinh bùng nổ. Chỉ trong 96 ngày, NVIDIA tăng vốn hóa từ 2.000 tỷ lên 3.000 tỷ USD vào tháng 6/2024, nhanh hơn nhiều so với Microsoft (945 ngày) và Apple (1.044 ngày). Đến tháng 1/2025, NVIDIA chính thức vượt ngưỡng 3.600 tỷ USD, và theo dự báo, công ty tiếp tục duy trì đà tăng trưởng để chạm mốc 4.000 tỷ USD nhờ nhu cầu mạnh mẽ về chip AI.

Trong quý III/2024, NVIDIA ghi nhận doanh thu hơn 35 tỷ USD, tăng 94% so với cùng kỳ, với lợi nhuận đạt 19,3 tỷ USD. Dự báo doanh thu cả năm tài chính 2025 ước tính gần 200 tỷ USD, tăng 53% so với năm trước. Sự tăng trưởng này được thúc đẩy bởi nhu cầu về GPU, đặc biệt là chip H100 và Blackwell, trong các trung tâm dữ liệu AI.

Lý do thành công và bỏ xa đối thủ: NVIDIA thành công nhờ ba yếu tố chính

1. Tầm nhìn chiến lược về AI: Từ giữa những năm 2000, Jensen Huang nhận ra tiềm năng của GPU không chỉ trong chơi game mà còn trong các tác vụ tính toán phức tạp như AI. Năm 2007, NVIDIA ra mắt CUDA, một nền tảng điện toán song song cho phép các nhà phát triển sử dụng GPU cho AI và các ứng dụng khoa học. Đến năm 2016, NVIDIA giao siêu máy tính AI đầu tiên cho OpenAI, và năm 2022, ChatGPT được huấn luyện trên 10.000 GPU H100 của NVIDIA, giúp công ty chiếm lĩnh thị trường chip AI. Hiện NVIDIA chiếm hơn 80% thị phần GPU toàn cầu, vượt xa các đối thủ như AMD và Intel.

2. Sự đổi mới liên tục: NVIDIA không ngừng cải tiến sản phẩm, từ dòng GeForce cho game thủ đến Quadro cho đồ họa chuyên nghiệp và Tesla cho tính toán hiệu năng cao. Chip H100, ra mắt năm 2022, trở thành tiêu chuẩn vàng cho AI tạo sinh, trong khi chip Blackwell mới nhất tiếp tục củng cố vị thế dẫn đầu. Công ty cũng mở rộng sang các lĩnh vực như ô tô tự lái, siêu vũ trụ công nghiệp và điện toán đám mây.

3. Văn hóa làm việc khắc nghiệt nhưng hiệu quả: NVIDIA nổi tiếng với văn hóa làm việc cầu toàn do Jensen Huang thiết lập. Ông trực tiếp quản lý 60 giám đốc điều hành, tham gia vào các quyết định chi tiết và yêu cầu nhân viên làm việc với cường độ cao. Dù bị chỉ trích vì áp lực, văn hóa này đã giúp NVIDIA duy trì sự nhạy bén và đổi mới liên tục, trong khi các đối thủ như Intel và AMD chậm chân hơn trong cuộc đua AI.

So sánh NVIDIA với các đối thủ

Bí quyết của nhà sáng lập Jensen Huang

Jensen Huang, với phong cách lãnh đạo độc đáo và tầm nhìn dài hạn, là linh hồn của NVIDIA. Dưới đây là những bí quyết chính:

• Tư duy “30 ngày nữa là phá sản”: Huang luôn duy trì tâm thế rằng công ty có thể sụp đổ bất kỳ lúc nào, thúc đẩy sự nhạy bén và đổi mới liên tục. Ông từng nói: “Nếu bạn không nhạy cảm với nguy cơ phá sản, bạn sẽ phá sản”. Điều này giúp NVIDIA luôn đi trước đối thủ trong các xu hướng công nghệ.

• Tập trung vào con người: Huang tin rằng chìa khóa thành công là được bao quanh bởi những nhân viên trung thành và không từ bỏ. Ông xây dựng một cơ cấu phẳng, nơi ông trực tiếp hỗ trợ nhân viên và tham gia vào các quyết định nhỏ nhất, từ chiến dịch tiếp thị đến thiết kế sản phẩm.

• Sự kiên trì và học hỏi từ sai lầm: Huang thừa nhận NVIDIA đã phạm nhiều sai lầm nhưng luôn học hỏi để tiến bộ. Ông coi việc thiếu hiểu biết là “siêu năng lực” của doanh nhân, giúp ông dám mạo hiểm và thử nghiệm những ý tưởng mới.

• Đạo đức làm việc từ những ngày khó khăn: Trước khi thành công, Huang từng làm việc tại Denny’s với vai trò rửa bát, cọ toilet và bồi bàn. Những trải nghiệm này rèn luyện đạo đức làm việc không ngừng nghỉ, luôn bận rộn và hiệu quả, điều ông áp dụng vào quản lý NVIDIA.

Và không ít những thăng trầm của Jensen Huang: Hành trình của Jensen Huang và NVIDIA đầy rẫy thử thách

• Giai đoạn khởi nghiệp khó khăn: Với số vốn ít ỏi 40.000 USD, NVIDIA đối mặt với nguy cơ phá sản ngay từ những ngày đầu. Khi Huang chia sẻ ý tưởng sản xuất card đồ họa, mẹ ông khuyên nên tìm một công việc ổn định hơn.

• Ba lần suýt phá sản: NVIDIA đối mặt với ba giai đoạn khủng hoảng lớn: đầu những năm 1990 khi mới thành lập, bong bóng dot-com năm 2002 và khủng hoảng tài chính toàn cầu năm 2008. Giá cổ phiếu NVIDIA từng giảm 85% từ đỉnh, nhưng Huang kiên trì dẫn dắt công ty vượt qua. Một lần, Sega đã “bơm” tiền để NVIDIA phát triển chip Riva 128 NV3, giúp công ty bán được 1 triệu chip trong 4 tháng, thoát khỏi bờ vực.

• Áp lực cá nhân và cô đơn: Là CEO, Huang gánh vác áp lực lớn, thường giữ mọi căng thẳng cho riêng mình. Đồng sáng lập Curtis Priem từng mô tả Huang như một người “cô đơn” trong vai trò lãnh đạo. Tuy nhiên, sự kiên định của ông đã giúp NVIDIA vượt qua những giai đoạn khó khăn.

• Biến động tài sản: Tài sản cá nhân của Huang biến động mạnh theo giá cổ phiếu NVIDIA. Khi vốn hóa công ty giảm dưới 3.000 tỷ USD vào tháng 1/2025, tài sản của ông “bốc hơi” 20,1 tỷ USD, tụt xuống vị trí thứ 15 trong danh sách tỷ phú. Tuy nhiên, đến tháng 6/2025, tài sản của ông đạt 134,5 tỷ USD nhờ cổ phiếu NVIDIA lập đỉnh mới.

Hành trình của NVIDIA từ một startup nhỏ bé đến công ty đầu tiên đạt vốn hóa 4.000 tỷ USD là minh chứng cho tầm nhìn chiến lược, sự đổi mới không ngừng và văn hóa làm việc khắc nghiệt nhưng hiệu quả. Jensen Huang, với tư duy “30 ngày nữa là phá sản”, đạo đức làm việc bền bỉ và khả năng học hỏi từ sai lầm, đã dẫn dắt NVIDIA vượt xa các đối thủ như AMD và Intel trong cuộc đua AI. \